Challenger bank alternatywą dla bankowości tradycyjnej?

Autor: Tomasz Łysoń Ikona zegara

24 maja 2021

Pojawienie się karty kredytowej w latach pięćdziesiątych i bankomatów w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku zmieniło sposób, w jaki ludzie uzyskują dostęp do towarów i płacą za nie. Rewolucja internetowa na początku lat 90. wywarła głęboki wpływ na rynki finansowe, oferując bankowość internetową, mobilną oraz usługi maklerskie online. Rewolucja FinTech zbudowała nowy ład w świecie finansów po globalnym kryzysie w 2008 roku. Jak zauważa The Economist, na jej szybkim rozwoju najbardziej skorzystają konsumenci.

Finansowa rewolucja

Challenger bank zazwyczaj odnosi się do nowej generacji mniejszych banków. Ten rodzaj instytucji pojawił się dekadę temu. Ich działalność pokrywa się z bankami tradycyjnymi, takimi jak Millennium Bank, Santander czy PKO. Czynnikiem do upowszechnienia challenger banków była zmiana ustawodawstwa Unii Europejskiej po kryzysie ekonomicznym z 2008 roku. Po zmianie prawa funkcjonowanie takich podmiotów finansowych było łatwiejsze – miały one ożywić globalną gospodarkę. Stosunkowo niższe koszty przelewów pieniężnych i mniejsza biurokracja miały zoptymalizować koszty, tym samym przyciągając nowych klientów. Ekonomiści wskazują, że bycie firmą innowacyjną i zorientowaną na klienta ma kluczowe znaczenie dla przetrwania i rozwoju bankowości.

Około 53% banków tradycyjnych twierdzi, że są zorientowane na klienta, podczas gdy challenger banki osiągają poziom 80%. Startupy FinTech kierują się takim podejściem, ponieważ są w stanie lepiej zrozumieć swoich klientów niż tradycyjne banki, a co za tym idzie skuteczniej odpowiadać na ich potrzeby. Pomimo tego, że często challenger banki oferują takie same produkty i usługi swoim klientom jak bankowi giganci, to robią to znacznie efektywniej i szybciej. „Neobanki” aktywnie konkurują na rynkach finansowych, specjalizują się w obszarach niedostatecznie obsługiwanych przez tradycyjne banki. Najpopularniejszymi markami w tej branży są Starling Bank, Monzo, First Direct, Metro Bank, Revolut, Nationwide, Halifax, Natwest, Lloyds. Metro Bank zaczął konkurować z długoletnimi brytyjskimi korporacjami już 11 lat temu, oferując swoje usługi 7 dni w tygodniu. Ten rodzaj bankowości wyróżnia się na tle banków tradycyjnych, nowoczesnymi w pełni zdigitalizowanymi technologiami finansowymi. Te działania pozwalają uniknąć kosztów i nie wymagają, aby klient musiał poświęcać czas na przyjście do placówki banku.

Zmiany w bankowości tradycyjnej

Banki tradycyjne coraz prężniej przyśpieszają proces cyfryzacji. W 2019 roku wdrożenie dyrektywy Payment Services Directive 2 zakłada bezpieczne wprowadzenie idei regulowanego open bankingu. Zmiany te pozwoliły podmiotom na dostęp do rachunków klienta w różnych bankach, weryfikację kwoty na rachunku przed realizacją usługi, a także realizację płatności na zlecenie zewnętrznego dostawcy. Reorganizacja funkcjonowania banków w czasie pandemii przyspieszyła procesy digitalizacji. Firmy, aby zachować konkurencyjność, będą zmuszone wprowadzić te zmiany w jeszcze krótszym czasie niż zakładano. Według raportu World Retail Banking Raport opracowanego przez Capgemini wynika, że nowoczesna bankowość będzie się wkrótce opierała na szybkim wdrażaniu i podejmowaniu ryzyka biznesowego, a także na upraszczaniu i automatyzacji procesów wewnętrznych.

Większa satysfakcja klienta = więcej klientów?

Z badania Which? przeanalizowanego przez portal moneytransfers.com wynika, że challenger banki różnią się od bankowości tradycyjnej w podejściu do obsługi klienta. Analiza obsługi, komunikację, przejrzystość opłat i rozpatrywanie reklamacji pozwoliły osiągnąć satysfakcję klienta na poziomie 88%. Challenger banki oferują odbiorcom estetyczne, lepiej zaprojektowane aplikacje mobilne. Wyróżniają się także innowacją, bowiem banki tradycyjne nie wprowadzają zmian cyfrowych tak dynamicznie, jak właśnie startupy. „Neobanki” oszczędzając na wynajmie i pracownikach w placówkach mogą przeznaczyć te środki na innowacje technologiczne, które usprawniają cały proces bankingu. Takie działania mogą zachęcić młodszych użytkowników do korzystania challenger banków, dzięki sprawnej obsłudze przez aplikację mobilną.

Ten rodzaj bankowości jest idealnym rozwiązaniem, dla osób które sporo podróżują dzięki łatwym międzynarodowym przelewom pieniężnym, dzięki którym można uniknąć wysokich kosztów prowizji czy przewalutowania.

Bankowość internetowa a kwestia zaufania

Z analizy raportu YouGov opublikowanego na moneytransfer.com wynika, że obywatele Wielkiej Brytanii cechują się największym zaufaniem względem bankowości elektronicznej (74%). Polacy w badaniu osiągnęli 73% poparcia względem zaufania i bezpieczeństwa bankowości elektronicznej. We Francji i Hiszpanii poziom utrzymuje się powyżej 70 %, na następnych pozycjach znalazła się Australia i Szwecja. Najmniejsze zaufanie względem tych transakcji odnotowano w Chinach, Hong Kongu i Singapurze. 83% respondentów uważa, że challenger banki nie są tak wiarygodne i godne zaufania, jak tradycyjne banki. Tylko 17% badanych wskazało, że są one tak samo rzetelne i godne zaufania (czytaj więcej).W Polsce ten rodzaj usług finansowych cieszy się zainteresowaniem. Revolut osiągnął w kraju nad Wisłą ponad milion użytkowników, a zainteresowanie ich usługami cały czas wzrasta. Niewątpliwie pandemia COVID-19 wpłynęła na postrzeganie zasobów finansowych, według raportu YouGov, 64% badanych wskazało, że bogatsi o doświadczenia z lockdown-u wolą korzystać z usług sprawdzonych banków.

Challenger banki stanęły w mało komfortowym miejscu, sporo klientów obawia się ich rentowności, przy dużej skali wzrostu. Jeden z „neobanków” w sprawozdaniu finansowym wskazał, że w 2020 roku osiągnął roczną stratę w wysokości 113,8 mln GBP netto, czyli więcej o 47,1 mln GBP netto w porównaniu z rokiem 2019. Natomiast Starling Bank ogłosił pod koniec 2020 roku, że stał się dochodowy, generując zysk z odsetek i prowizji.

Można sądzić, że challenger banki będą nieustannie się rozwijały. Warto pamiętać, że tego typu instytucje podlegają ścisłemu nadzorowi finansowemu i uregulowaniom prawnym.

Problem pojawić się może w zaoferowaniu innowacyjnej oferty. Niegdyś oferowane tylko przez challenger banki możliwości zakładania konta poprzez aplikację, zrobienie selfie czy zdjęcie dowodu osobistego stały się podstawową opcją w bankach o ugruntowanej pozycji.