E-learning to rodzaj nauki odbywającej się w całości lub w części za pomocą technologii informacyjno-komunikacyjnych, takich jak komputery, tablety i telefony komórkowe. Pandemia przyspieszyła proces cyfryzacji i transformacji działań szkoleniowych w organizacjach, mówi Marta Machalska z iPro. Zdaniem ekspertki sama wiedza jest dzisiaj bezużyteczna, a władowanie jej ludziom do głów nie ma sensu. O ile nie przekłada się tego na aktywności i konkretne umiejętności. Jaki wobec tego powinien być e-learning? Odpowiedź jest prosta: Angażujący.
Zobacz też: Dlaczego mobile learning? – 10 korzyści płynących z mLearningu
E-learning może być stosowany w różnych sytuacjach, takich jak nauka w szkołach, na uczelniach wyższych i w szkoleniach zawodowych. – Dzisiaj dla mnie e-learning to pojęcie, które mieści wszystko co w takiej formie możemy uzyskać, jeśli chodzi o wiedzę i umiejętności. Elearningujemy, czyli uczymy się wtedy kiedy wykorzystujemy internet, np. przeglądarkę czy wyszukiwarkę, kiedy zdobywamy wiedzę na temat jakiejś definicji czy zjawiska na forach. Elearningujemy zawsze wtedy, kiedy uczymy się korzystając z narzędzi digital – tłumaczy pomysłodawczyni konferencji e-Learning Fusion.
Marta Machalska
Prezes Zarządu w iPro
Od prawie 20 lat buduje rynek cyfrowego uczenia się w Polsce, wciąż od nowa odnajduje w sobie pasje do tego, co robi, ponieważ świat digital Learning ewoluuje tak dynamicznie, jak zmieniająca się rzeczywistość i technologie. Lubi się uczyć, oduczać i na nowo poznawać świat i jego możliwości! Przekonuje innych do dzielenia się wiedza, bo wierzy, że w tym tkwi największy potencjał do rozwoju.
Z czego składa się digital learning?
E-learning to przede wszystkim:
👉🏻 Treści, czyli informacje, które są przekazywane za pomocą e-learningu. Mogą to być teksty, obrazy, filmy i inne formy multimedialne.
👉🏻 Platformy, czyli oprogramowanie, które umożliwia przeprowadzenie e-learningu. Może to być platforma internetowa lub aplikacja na urządzenia mobilne.
👉🏻 Narzędzia, czyli aplikacje i usługi, które umożliwiają tworzenie i udostępnianie treści e-learningowych. Może to być edytor tekstu lub narzędzie do tworzenia prezentacji.
👉🏻 Społeczność, czyli wymiana informacji i doświadczeń między uczestnikami kursu. Może to być za pośrednictwem forum internetowego lub czatów online.
👉🏻 Ocena i certyfikacja, czyli zapewnienie sposobu oceny postępów uczestników oraz udzielenie im certyfikatu potwierdzającego ukończenie kursu.
Czy kursy internetowe mogą być skuteczne?
GlobeNewswire raportuje, że do 2026 r. zdalna edukacja osiągnie wartość niemal 460 miliardów USD. Tak duża liczba świadczy, że poziom inwestycji może zapewnić nas o skuteczności takich szkoleń. Oczywiście jako istotom społecznym, nic nie zastąpi nam interakcji z prawdziwymi jednostkami, a przynajmniej na razie. Narzędzia e-learningowe mogą jednak skutecznie przekazywać wiedzę, jeśli będą angażujące.
– W każdym szkoleniu musi być ten element angażujący, włączający. Jesteśmy efektywni wtedy, kiedy jesteśmy włączeni. Mówimy o tym inclusion. Czyli tak samo jak mamy inkluzywny leadership i ten lider, który nas włącza w procesy sprawia, ze stajemy się częścią procesów i czujemy się ich właścicielem. To tak samo kiedy jesteśmy w procesie szkoleniowym i on jest taki inkluzywny. Jesteśmy włączeni, bierzemy udział w jakichś zadaniach, które budują naszą kompetencję, albo budują i wzmacniają zespół. Wtedy ten proces ma sens. – mówi Marta Machalska, prezeska w iPro.
Tak więc, jeśli proces online-owy jest dobrze zaprojektowany i ma pomysł na to jak ludzi włączyć, a nie tylko przerzucać slajdy, może być bardzo angażujący, a przy tym skuteczny.
Jak może wyglądać proces tworzenia kursu internetowego?
Marta Machalska mówi, że najważniejszy w kursie jest cel. I to nie ten biznesowy, tylko efektywnościowy dla użytkownika. Kurs ma odpowiadać na jego konkretną potrzebę, a jego ukończenie ma dać mu jakieś uporządkowanie wiedzy z danego zakresu tematycznego. Ten aspekt będzie przekładać się na korzyści dla biznesu.
Proces budowy projektu digital learningowego może wyglądać różnie, w zależności o potrzeb, ale zwyczajowo składa się z kilku poniższych etapów:
- Analiza potrzeb: Na początku należy dokładnie zbadać potrzeby odbiorców kursu oraz cele, jakie chce się osiągnąć poprzez e-learning.
- Tworzenie planu: Następnie należy opracować plan projektu, w którym określa się, jakie treści zostaną przekazane, jakie narzędzia i platformy zostaną wykorzystane oraz jak będą oceniane postępy uczestników kursu.
- Tworzenie treści: Kolejnym krokiem jest stworzenie treści e-learningowych, które będą przekazywane uczestnikom kursu. Treści te mogą być tworzone przez nauczycieli lub specjalistów ds. e-learningu.
- Testowanie i ulepszanie: Przed uruchomieniem kursu należy przetestować treści e-learningowe i upewnić się, że są one czytelne i łatwe w obsłudze. W razie potrzeby należy je ulepszyć.
- Uruchomienie i prowadzenie kursu: Po zakończeniu prac nad projektem można uruchomić kurs i rozpocząć przekazywanie treści e-learningowych uczestnikom. Prowadzenie kursu obejmuje również monitorowanie postępów uczestników oraz udzielanie im pomocy i wsparcia.
- Ocena skuteczności: Po zakończeniu kursu należy ocenić, czy zostały osiągnięte zamierzone cele oraz jak skuteczne było e-learning w przekazywaniu wiedzy i umiejętności uczestnikom.
Jak budować grywalizację w produkcie e-learningowym?
Grywalizacja to strategia, która polega na wprowadzeniu elementów gry do procesu uczenia się, aby zwiększyć zaangażowanie uczestników i poprawić ich motywację Jest na to kilka sposobów. Elementami grywalizacji w kursie internetowym może być chociażby gratyfikacja za pomocą punktacji i nagród. Możesz zachęcić uczestników do uczenia się poprzez przyznawanie punktów za wykonanie zadań lub odpowiedzi na pytania. Punkty mogą być również przekazywane w formie nagród, takich jak dyplomy czy certyfikaty.
Kolejnym sposobem mogą być rankingi i osiągnięcia. Możesz zbudować system rankingowy, w którym uczestnicy kursu będą mogli rywalizować ze sobą, np. poprzez zdobywanie coraz większej liczby punktów. Można również zachęcić uczestników do zdobywania osiągnięć, np. poprzez ukończenie konkretnego etapu kursu.
Nie zapomnij o misjach i wyzwaniach! Możesz zaproponować uczestnikom kursu różnego rodzaju misje lub wyzwania, które będą musieli wykonać, np. rozwiązanie określonego zadania lub odpowiedzenie na pytanie.
Kolejnym krokiem są gry i zabawy. Wykorzystaj różnego rodzaju gry lub zabawy do uczenia się, np. gry słowne, quizy czy łamigłówki.
Jedną z najważniejszych rzeczy budujących grywalizacyjne zacięcie kursu są interakcje z innymi uczestnikami. Niektóre jednostki lubią rywalizację. Inni zaś uwielbiają pracę w grupie. Jeszcze inni poczują przynależność do grupy. Zachęć uczestników do rywalizacji i współpracy z innymi uczestnikami kursu, np. poprzez zadawanie pytań i odpowiadanie na nie za pośrednictwem forum internetowego lub czatów online.
Jaka jest rola mobile w e-learningu?
Mobile, czyli urządzenia mobilne, takie jak smartfony i tablety, odgrywają w e-learningu ważną rolę. Dzięki swojej mobilności i dostępności urządzenia mobilne umożliwiają uczestnikom kursu uzyskanie dostępu do treści e-learningowych w dowolnym miejscu i o dowolnym czasie.
Mobile mogą być również wykorzystywane do udostępniania treści e-learningowych za pośrednictwem aplikacji na urządzenia mobilne, co ułatwia uczestnikom kursu korzystanie z treści e-learningowych na miejscu lub w podróży.
– Jeszcze dekadę temu to wszystkie urządzenia funkcjonowały sobie jakoś oddzielnie. A dzisiaj to wszystko się połączyło ze sobą. Żyjemy w świecie, który można nazwać światem czwartej rewolucji technologicznej, gdzie wszystkie urządzenia się komunikują. Mamy chmurę, mamy internet rzeczy, mamy AI i to wszystko ze sobą, dzięki tym technologiom łączy się w taki sposób, że niezależnie od tego jakie mam urządzenia, mam dostęp do tego samego. Powiem więcej, to urządzenia, ponieważ zna moje nawyki dokładnie wie czego ja w danym momencie potrzebuje, ponieważ przebywam w konkretnym miejscu, moje urzędzenie się tam zalogowało i kieruje mnie do konkretnego miejsca, bo wie, ze kończą mi się kapsułki do kawy. Tak samo jest z dostępem do wiedzy – uśmiecha się Marta Machalska.
Urządzenia mobilne umożliwiają też uczestnikom kursów wymianę informacji i doświadczeń z innymi uczestnikami kursu za pośrednictwem czatów i forów internetowych, co wzmacnia ich zaangażowanie i umożliwia uczenie się w sposób bardziej interaktywny.
Czy e-learning nadąża za technologią?
Technologia podąża za nawykami. Natomiast pytanie powstaje takie czy e-learning podąża za technologią? Platformy bankowe, cały sektor e-commerce oraz wszelkiego rodzaju aplikacje rozrywkowe, streamingowe czy randkowe korzystają z hasła “Mobile First”. Firmy z całego świata mają świadomość ruchu generowanego w większości przez urządzenia mobilne, co skłania ich do dostosowywania swoich narzędzi do ekranów i możliwości tychże właśnie urządzeń. Kursy internetowe często są na platformach w typie SCORM, gdzie optymalizacja pod urządzenia mobilne pozostawia wiele do życzenia, a aspekty grywalizacyjne są dość ubogie.
W odpowiedzi na ten ambaras Escola stworzyła nowy standard Wellms, który działa na zasadach headless, czyniąc kursy bardziej elastycznymi i dostosowanymi. Marta Machalska twierdzi, że rynek szkoleń rozwija się już w innych kierunkach. Jako przykłady podaje technologie VR i wszelkiego rodzaju immersje metawersowe, które mogą być zastosowane do celów szkoleniowych. Podobnie z resztą możemy obserwować rozwój kursów, które oparte są na mechanice znanej z gier, gdzie użytkownik rzucony jest w proces, w którym na bieżąco podejmuje decyzje i decyduje o wyglądzie szkolenia, co podnosi jego zaangażowanie w całym procesie. Pani Prezes z iPro tłumaczy, że to przyszłość szkoleniowa, gdyż projekty nieliniowe i z dużą decyzyjnością po stronie użytkownika, cieszą się największą efektywnością.
Do czego można wykorzystać VR w edukacji i biznesie?
VR immersive learning jest odpowiedzią na nowe potrzeby użytkowników, przekonuje Machalska. Technologia VR może być wykorzystywana w edukacji do tworzenia interaktywnych lekcji i symulacji, które umożliwiają uczniom doświadczanie rzeczywistości wirtualnej i uczenie się w sposób bardziej atrakcyjny i zaangażowany. Może być też wykorzystywana w biznesie do treningów i szkoleń, np. do nauki obsługi maszyn czy procedur bezpieczeństwa. VR może również być wykorzystywana do prezentacji produktów lub usług oraz do tworzenia symulacji i analiz.
A co z AR?
W warstwie użytkowej AR i VR różnią się przede wszystkim sposobem, w jaki użytkownik doświadcza rzeczywistości. W przypadku AR użytkownik doświadcza rzeczywistości poprzez dodawanie cyfrowych elementów do swojego otoczenia, podczas gdy w przypadku VR użytkownik doświadcza całkowicie wirtualnej rzeczywistości za pomocą specjalnych urządzeń.
Zastosowanie jednej z technologii może mieć większe uzasadnienie w zależności od celów projektu edukacyjnego oraz odbiorców kursu. Na przykład VR może być lepszą opcją, jeśli chce się stworzyć symulację, która pozwoli uczestnikom doświadczyć rzeczywistości wirtualnej w sposób bardzo realistyczny i zaangażowany. Z kolei AR może być lepszą opcją, jeśli chce się dodać cyfrowe elementy do rzeczywistości, np. do prezentacji produktów lub usług.
Posłuchaj podcastu z Martą Machalską!
Powyższy artykuł to tylko krótki wycinek z audycji z Martą Machalską. Jeśli interesuje Cię branża mobile oraz kursy internetowe, kliknij poniżej!